Naar aanleiding van: NS-baas Wouter Koolmees wil treinkaartjes in de spits tientallen procenten duurder maken: ‘Het wordt te vol’ (volkskrant.nl) en https://www.ad.nl/rotterdam/problemen-ret-worden-steeds-groter-een-op-de-drie-buslijnen-gaat-minder-rijden~ae90b360/
De NS willen een spitsheffing invoeren om daarmee het reisgedrag van reizigers te beïnvloeden en meer reisbewegingen van de spits- naar de daluren te verplaatsen. Nu is het in de spits erg druk terwijl de treinen buiten de spits vaak erg leeg zijn. In de woorden van president-directeur Wouter Koolmees zijn ze grote delen van de dag warme lucht aan het verplaatsen.
Mijns inziens gaat hier een verkeerd signaal van uit en wordt het nog onaantrekkelijker om met de trein te gaan, terwijl vervoer per trein juist een belangrijk middel is in de strijd tegen klimaatverandering. Bovendien is het plan van de NS gebaseerd op een verkeerde opvatting over wat het product van de NS is. De NS zien zichzelf als vervoerder. Maar je zou het ook kunnen 'omdenken' door ze te zien als aanbieder van mobiliteitsmogelijkheden. Zelf ga ik niet vaak met de trein, maar ik vind het wel van grote waarde dat ik de mogelijkheid heb om met de trein te gaan.
Mijns inziens gaat hier een verkeerd signaal van uit en wordt het nog onaantrekkelijker om met de trein te gaan, terwijl vervoer per trein juist een belangrijk middel is in de strijd tegen klimaatverandering. Bovendien is het plan van de NS gebaseerd op een verkeerde opvatting over wat het product van de NS is. De NS zien zichzelf als vervoerder. Maar je zou het ook kunnen 'omdenken' door ze te zien als aanbieder van mobiliteitsmogelijkheden. Zelf ga ik niet vaak met de trein, maar ik vind het wel van grote waarde dat ik de mogelijkheid heb om met de trein te gaan.
Dit geldt ook voor lokale en regionale busverbindingen. Het feit dat een bus op bepaalde tijden bijna of helemaal leeg is wil niet zeggen dat die niet in een behoefte voorziet en dus afgeschaft moet worden. Het verdienmodel van trein- en busbedrijven is erg op de feitelijke reizigersbewegingen gebaseerd. Als niemand in de trein of bus zit, wordt er niet aan verdiend. Daar wringt de schoen.
(Bijna) lege bussen en treinen laten rijden, om daarmee de mogelijkheid tot mobiliteit te bieden, is een dienst aan de maatschappij. Als commercieel bedrijf zul je dat zonder hulp van de overheid nooit rendabel krijgen. Maatschappelijke investeringen (het creëren van voorzieningen die van belang zijn voor de samenleving) zijn voor commerciële bedrijven vaak niet tijdig rendabel te maken. Er wordt ofwel geen geld mee verdiend of het duurt te lang om de investeringen terug te verdienen. Dergelijke investeringen moeten door de overheid uitgevoerd of ondersteund worden en daar zijn politieke keuzes voor nodig.
Ik ben overigens geen principieel tegenstander van gedifferentieerde tarifering, maar laten we vooral niet uit het oog verliezen dat trein- en busvervoer heel belangrijk is voor de kwaliteit van de maatschappij en bijdraagt aan ons welzijn. Eveneens is het - zoals al opgemerkt - een belangrijk wapen in de strijd tegen klimaatverandering. Dat laat je beter niet aan de markt over. De politiek heeft de verantwoordelijkheid daar de juiste keuzes in te maken.
(Bijna) lege bussen en treinen laten rijden, om daarmee de mogelijkheid tot mobiliteit te bieden, is een dienst aan de maatschappij. Als commercieel bedrijf zul je dat zonder hulp van de overheid nooit rendabel krijgen. Maatschappelijke investeringen (het creëren van voorzieningen die van belang zijn voor de samenleving) zijn voor commerciële bedrijven vaak niet tijdig rendabel te maken. Er wordt ofwel geen geld mee verdiend of het duurt te lang om de investeringen terug te verdienen. Dergelijke investeringen moeten door de overheid uitgevoerd of ondersteund worden en daar zijn politieke keuzes voor nodig.
Ik ben overigens geen principieel tegenstander van gedifferentieerde tarifering, maar laten we vooral niet uit het oog verliezen dat trein- en busvervoer heel belangrijk is voor de kwaliteit van de maatschappij en bijdraagt aan ons welzijn. Eveneens is het - zoals al opgemerkt - een belangrijk wapen in de strijd tegen klimaatverandering. Dat laat je beter niet aan de markt over. De politiek heeft de verantwoordelijkheid daar de juiste keuzes in te maken.