Naar aanleiding van het bericht op nos.nl: Canadese minister van Financiën weg na ruzie met Trudeau over Trumps tarieven.
De Canadese premier, Trudeau, en zijn minister van Financiën, Chrystia Freeland, zijn met ruzie uit elkaar gegaan. Ze verschilden te veel van mening over de manier waarop de door Trump aangekondigde heffingen moeten worden opgevangen. Met kennis van de financieringssaldi (zie Duits exportoverschot zorgt voor Franse staatsschulden) kunnen we de situatie in Canada duiden en een beoordelen wie er (meer) gelijk heeft: Trudeau of Freeland?
De Canadese premier, Trudeau, en zijn minister van Financiën, Chrystia Freeland, zijn met ruzie uit elkaar gegaan. Ze verschilden te veel van mening over de manier waarop de door Trump aangekondigde heffingen moeten worden opgevangen. Met kennis van de financieringssaldi (zie Duits exportoverschot zorgt voor Franse staatsschulden) kunnen we de situatie in Canada duiden en een beoordelen wie er (meer) gelijk heeft: Trudeau of Freeland?
We hebben gezien dat een economie - ook de Canadese - te verdelen is in vier sectoren: huishoudens, bedrijven, overheid en het buitenland. Huishoudens en bedrijven worden samen ook wel de particuliere sector genoemd. Voor iedere sector kan voor een gegeven periode bepaald worden in hoeverre er meer inkomsten zijn dan ontvangen of andersom. In de meeste westerse economieën zullen de huishoudens- en bedrijvensector meer ontvangen dan uitgeven. De overheid geeft daarentegen in de regel juist meer uit dan ze ontvangt. De westerse economieën verschillen van elkaar in de hoogte van de netto ontvangsten (huishoudens en bedrijven) en netto uitgaven (overheid). Ook in in de positie van het buitenland verschillen de landen van elkaar. Het ene land heeft een exportoverschot - het andere heeft juist een importoverschot. Uiteraard zullen ook de hoogtes van de overschotten verschillen.
De financieringssaldi van deze sectoren gedragen zich ten opzichte van elkaar als communicerende vaten. Gaat het ene saldo omhoog, dan zullen één of meer andere saldi omlaag moeten en vice versa. De saldi bij elkaar opgeteld komt altijd uit op nul.
In het fiscale jaar 2023/24 kwam het Canadese overheidstekort op zo'n 62 miljard Canadese dollar (bron: Canada Records C$61.9 Billion Deficit for Fiscal Year 2023-24 - MarketWatch). De Canadese handelsbalans (import minus export) schommelde de afgelopen jaren rond nul - soms een klein overschot, dan weer een klein tekort (bron: Canada Balance of Trade). Ik houd het daarom maar even op nul. De cijfers van de huishoudens- en de bedrijvensector ken ik niet, maar de boekhoudkundige logica van bovenstaande betekent dat zij samen dus ongeveer 62 miljard meer hebben ontvangen dan ze uitgaven. In plaats van vier communicerende vaten heb ik er hieronder drie getekend. De huishoudens en bedrijven heb ik hier bij elkaar genomen. Het niveau van het buitenlandvat zit in de buurt van de nul. Het overheidsvat zit 62 miljard onder nul en dat van de particuliere sector zit er dus 62 miljard boven.
De financieringssaldi van deze sectoren gedragen zich ten opzichte van elkaar als communicerende vaten. Gaat het ene saldo omhoog, dan zullen één of meer andere saldi omlaag moeten en vice versa. De saldi bij elkaar opgeteld komt altijd uit op nul.
In het fiscale jaar 2023/24 kwam het Canadese overheidstekort op zo'n 62 miljard Canadese dollar (bron: Canada Records C$61.9 Billion Deficit for Fiscal Year 2023-24 - MarketWatch). De Canadese handelsbalans (import minus export) schommelde de afgelopen jaren rond nul - soms een klein overschot, dan weer een klein tekort (bron: Canada Balance of Trade). Ik houd het daarom maar even op nul. De cijfers van de huishoudens- en de bedrijvensector ken ik niet, maar de boekhoudkundige logica van bovenstaande betekent dat zij samen dus ongeveer 62 miljard meer hebben ontvangen dan ze uitgaven. In plaats van vier communicerende vaten heb ik er hieronder drie getekend. De huishoudens en bedrijven heb ik hier bij elkaar genomen. Het niveau van het buitenlandvat zit in de buurt van de nul. Het overheidsvat zit 62 miljard onder nul en dat van de particuliere sector zit er dus 62 miljard boven.
Tot zover met grove pennenstreken de Canadese stand van zaken. Binnenkort komt Trump opnieuw aan de macht in de VS. Een voornemen dat hij snel wil uitvoeren is het verhogen/instellen van handelsbeperkingen. Voor Amerikanen worden producten uit Canada 25% duurder! Dit zal ongetwijfeld leiden tot een terugval van de Canadese uitvoer naar de VS en waarschijnlijk hebben de Canadese ondernemers niet 1-2-3 een vervangende afnemer beschikbaar. Voor Canada zullen de ontvangsten vanuit het buitenland dus afnemen. Het niveau in het buitenlandvat (verschil tussen import minus export) gaat omhoog. Daardoor zal het niveau in een of beide andere vaten per definitie zakken.
Ex-minister van Financiën, Chrystia Freeland, pleitte voor het beteugelen van de overheidsuitgaven om de klap van de handelstarieven op te vangen. Door minder uit te geven zal het niveau in het overheidsvat echter stijgen, waardoor het niveau in het vat van de particuliere sector nog verder zakt.
Ex-minister van Financiën, Chrystia Freeland, pleitte voor het beteugelen van de overheidsuitgaven om de klap van de handelstarieven op te vangen. Door minder uit te geven zal het niveau in het overheidsvat echter stijgen, waardoor het niveau in het vat van de particuliere sector nog verder zakt.
Huishoudens en bedrijven betalen de rekening. Dat zou een dubbele klap zijn voor de Canadese huishoudens en bedrijven. In tegenstelling tot Freeland wil Trudeau juist overheidsinvesteringen doen. Daardoor zal het niveau in het overheidsvat (verder) zakken zodat dat het niet ten koste gaat van de particuliere sector.
Sterker nog: dankzij de investeringen in hopelijk de juiste maatschappelijke zaken - ik heb me niet in de precieze plannen van Trudeau verdiept - kan de particuliere sector er in de toekomst juist op vooruit gaan. Het BBP zal ook groeien waardoor de verhouding staatsschuld ten opzicht van BBP verbetert.
Goed dat Trudeau zijn minister van Financiën ontslagen heeft!
Goed dat Trudeau zijn minister van Financiën ontslagen heeft!
